Het museum ligt in een rustige woonwijk, in Oost Berlijn. Het is gevestigd in het gebouw waar veldmaarschalk Zhukov tijdens de Slag om Berlijn zijn hoofdkwartier had en waar in de nacht van 8 op 9 mei 1945 de onvoorwaardelijkeovergave van de Duitse troepen aan de Russen, Engelsen, Amerikanen en Fransen werd getekend. (Hierover is op de website meer te vinden.) Het museum is met het openbaar vervoer goed te bereiken: er staat een bushalte voor de deur waar drie tot vier keer per uur een bus langs komt. De halte heet ook museum Karlshorst dus het kan niet missen. (Daarnaast staat er niet bij elke bushalte een T-34 als monument en iets verderop nog een aantal Russische tanks, een Katyusha-raketwerper (het zogenaamde Stalinsorgel) en een aantal antitank kanonnen.
)De collectie van het museum is vrij uitgebreid. De expositie gaat in chronologische volgorde langs de verkiezingsstrijd tussen de Nationaal Socialisten en de Communisten van begin jaren dertig (met zeer veel authentieke aanplakbiljetten, propagandaposters en geluidsfragmenten etc.) tot aan de overgave in 1945 en nog iets verder.
Zo wordt ook een beeld geschetst van het leven van krijgsgevangenen aan beide zijden (zowel van Russische als Duitse gevangenen dus) en aan de terugkeer van krijgsgevangenen en gewonde militairen. Zo zijn er een aantal aangrijpende foto’s van soldaten die in de strijd beide armen en benen zijn verloren, alsmede hun spraak- en zichtvermogen.
De collectie is in verschillende kamers ingedeeld min of meer op jaartal. Er zijn een aantal korte films (ongeveer 12 minuten) te zien van filmbeelden die aan het Oostfront zijn gemaakt. Er zijn diverse uniformen en wapens tentoongesteld, variërend van Wehrmacht en SS uniformen, tot Russische uniformen en krijgsgevangenenkleding. Daarnaast zijn er diverse Russische geweren, sub machineguns en zware mitrailleurs te bewonderen, evenals Duitse MP40’s, een Stürmgewehr 44 en een MG 42.
Al het materiaal verkeerd in zeer mooie staat en is duidelijk tentoongesteld, met korte uitleg op de vitrinekasten. Deze uitleg is echter alleen in het Duits en in het Russisch, niet in het Engels. Er zijn wel Engelse folders te verkrijgen.
Naast de uniformen, wapens en geluid en videofragmenten zijn er ook veel mooie foto’s en documenten te zien.
Zo zijn er officiële stafkaarten, met ingetekende stellingen, zelfs een stafkaart waar een diorama van een stad op is gemaakt, inclusief reliëf (hoogteverschil) om zo een goede aanval te kunnen plannen.
De foto’s zijn ook in categorieën ingedeeld. Het merendeel van de foto’s is zo opgehangen dat ze de chronologie van de tentoonstelling ondersteunen, maar er zijn ook aparte wanden waar foto’s hangen per onderwerp. Zo was er een stuk over het alledaagse leven aan het front (ontspanning van officieren en soldaten), het leven in krijgsgevangenen en concentratiekampen, gewonden etc.
Wat ook mooi gedaan is, is de kamer waar de overgave is getekend. Het gedeelte van deze kamer waar de officieren zaten toen de verdragen getekend werden is volledig authentiek gebleven. In de helft van deze kamer staan stoeltjes opgesteld zodat je kunt zitten als je naar de filmbeelden kijkt die destijds van deze gebeurtenis zijn gemaakt. Het geeft toch een apart gevoel als je echt op zo’n plek staat waar het toen allemaal gebeurd is.
Ook het kantoor van veldmaarschalk Zhukov is bewaard gebleven. In deze kamer staat een korte biografie van de veldmaarschalk, en is ook zijn uniform te zien. Of het zijn originele uniform is, of een replica is mij niet duidelijk geworden, maar het was wel allemaal mooi tentoongesteld.
Wat mij betreft is dit museum een must voor iedere WO2 geïnteresseerde die naar Berlijn gaat.
Museum: Deutsch-Russisches Museum Berlin-Karlshorst
Adres: Zwieseler Straße 4 (Ecke Rheinsteinstraße)D-10318 Berlin
Tel.: 030.501 508-10 / 030.508 832-9
Fax: 030.501 508 40
Website: http://www.museum-karlshorst.de
Geopend: Dinsdag tot en met zondag, van 10:00 tot 18:00 uur
Entreeprijs: gratis entree
Fotograferen: Niet toegestaan in het gebouw, wel daarbuiten.
Bereikbaarheid: Goed, met de S-bahn naar station Karlshorst, dan met bus 396 naar het museum. Halte voor de deur en genoemd naar het museum.
Het monument bij het museum, een T-34 tank
